Hjálpartæki

 "Hjálpartæki er tæki sem ætlað er að draga úr fötlun, aðstoða fatlaða við að takast á við umhverfi sitt, auka eða viðhalda færni og sjálfsbjargargetu eða auðvelda umönnun fatlaðra. Hjálpartækið verður jafnframt að teljast nauðsynlegt og hentugt til að auðvelda athafnir daglegs lífs". (Reglugerð um styrki vegna hjálpartækja nr. 1138/2008).

Einstaklingar sem missa niður færni vegna sjúkdóma eða ná ekki eðlilegum þroskaáföngum eins og að sitja, standa og ganga þurfa á hjálpartækjum að halda.  Hjálpartæki bæta færni, auka sjálfsbjargargetu, auðvelda umönnun en eru jafnframt fyrirbyggjandi, t.d. við að styðja við liði og koma í veg fyrir skekkjur og aflaganir.

Áður en hjálpartæki er valið er mikilvægt að meta hreyfifærni einstaklingsins og skoða hverjar þarfir hans eru. Svara þarf spurningum eins og hvað er einstaklingurinn að gera dags daglega, hvernig er umhverfi hans, hver er líkamleg geta og hver eru markmiðin með notkun hjálpartækisins? Hjálpartæki er síðan valið í samráði við væntanlegan notanda og fjölskyldu hans en þeir fagaðilar sem að málum koma eru oftast iðjuþjálfar og sjúkraþjálfarar.

Þegar búið er að taka ákvörðun um hjálpartæki þarf að senda umsókn um styrk til kaupa á tækinu til Hjálpartækjamiðstöðvar Sjúkratrygginga Íslands. Það tekur 2-5 vikur að fá svar við umsókn en í 10. grein reglugerðar um styrki vegna hjálpartækja (nr. 1138/2008) segir að allar umsóknir um styrki vegna hjálpartækja skuli afgreiða eins fljótt og unnt er. Um leið og jákvætt svar hefur borist er hægt að panta tæki  frá framleiðanda og getur það tekið nokkrar  vikur í viðbót.  Dæmi um hjálpartæki eru m.a. bæklunarskór, ökklaspelkur, hjólastólar, sérstakir vinnustólar, standbekkir og aðlöguð þríhjól.

Hjálpartæki eru í sífelldri endurskoðun og mikilvægt er að endurmeta reglulega stöðu notendans í tækinu, m.a. með tilliti til vaxtar og þroska, breytinga sem verða vegna sjúkdóms eða fötlunar eða einhvers annars. Mikilvægt er að notandanum líði vel í hjálpartækinu og að það nýtist sem best því ef svo er ekki, er líklegt að tækið sé lítið sem ekkert notað.

Að lokinni notkun skal skila hjálpartækjum sem hægt er að endurnýta en öll tækin eru í eigu  Sjúkratrygginga Íslands.

Fagfólk sem sækir um hjálpartæki fyrir skjólstæðinga Greiningarstöðvar fylgir málinu eftir frá upphafi til enda. Þegar hjálpartækið er afhent er veitt ráðgjöf um notkun tækisins og stillingar ásamt því hvert á að leita ef upp koma vandamál með tækið.